Jak samorządy pomagają przedsiębiorcom w dobie koronawirusa?

Samorządy terytorialne to nie tylko organy lokalnej administracji publicznej, które realizują zadania zlecone ze szczebla centralnego. To również jednostki zajmujące się stanowieniem i egzekucją praw lokalnych i regionalnych, niemających znaczenia ogólnokrajowego. Osoby działające w JST to zazwyczaj okoliczni mieszkańcy, znający specyfikę swojego miejsca zamieszkania oraz potrzeby, problemy i bolączki społeczności. W dobie koronawirusa to lokalne władze najsprawniej zdefiniują problemy miejscowych przedsiębiorców i dobiorą trafne rozwiązania. Oto, jakie wdrażają działania.

Formy pomocy przedsiębiorcom w małych i średnich miastach

Samorządy i lokalna administracja mają instrumenty do poprawy sytuacji miejscowego biznesu. Działania te są dopełnieniem działań rządu, a poprzez znajomość specyfiki lokalnego rynku i – często – bezpośredni kontakt ze środowiskiem samorządowcy rozumieją, jak zamrożenie gospodarki i kwarantanna wpływają na kondycję okolicznych przedsiębiorstw. Samorządy miast, gmin czy powiatów na terenie całej Polski uchwalają i wdrażają obecnie przepisy mające pomagać lokalnemu biznesowi. Do tych najczęściej przyjmowanych należą:

• obniżenie czynszu za wynajem lub dzierżawę należących do gminy lokali użytkowych i gruntów,

• opóźnienie terminu płatności lub rozłożenie na raty kwoty/zaległości podatkowych wobec lokalnego samorządu; w wyjątkowych przypadkach – nawet umorzenie zaległości za okres trwania kwarantanny,

• gotowość do podjęcia w/w działań na wniosek przedsiębiorcy,

• promocja lokalnych przedsiębiorstw dostępnymi dla urzędów metodami, komunikaty zachęcające do korzystania z usług, towarów i sklepów, odwiedzania stron internetowych miejscowych zakładów, organizacja lub wsparcie finansowe akcji pomocowych, angażujących lokalny przemysł.

Całość podejmowanych działań zależy od stanu kasy i możliwości organizacyjnych danego samorządu. Niektóre z nich wprowadzają zniżki nie tylko na okres zamknięcia z powodu kwarantanny, ale wprowadzają też analogiczną zasadę na określony czas już po jej złagodzeniu/zakończeniu. Różna jest także wysokość przyznanych obniżek. Najmniej do zaoferowania mają przedsiębiorcom gminy wiejskie, a to ze względu na niewielki odsetek posiadanych przez siebie lokali i gruntów. Programy pomocowe dla lokalnego biznesu w małych i średnich miastach zostały przyjęte m.in. w Kole, Kielcach, Przemyślu, Szczecinku, Koninie, Giżycku, Oświęcimiu, Pruszkowie, Włocławku, Ełku, Sosnowcu, Malborku, Sieradzu, Kaliszu, Sopocie, Ostrowcu Świętokrzyskim, Biłgoraju, Głogowie, Żyrardowie, Tychach, Dąbrowie Górniczej, Ciechanowie, Karpaczu czy Rudzie Śląskiej.

 

Zbudujemy Ci stronę, która sprzedaje. Sprawdź jak.>> 

 

Przykłady rozwiązań pomocowych w dużych miastach

Spośród dotkniętych branż najbardziej kryzysu doświadczyły lokale gastronomiczne, fryzjerzy, gabinety kosmetyczne i salony beauty, punkty usługowe oraz sklepy niebędące spożywczymi. W dużych miastach mechanizmy pomocowe są podobne do mniejszych miejscowości, jednak mając większy budżet i możliwości, metropolie wprowadzają kroki dalej idące. Oto wybrane przykłady:

• Warszawa: poza obniżeniem i odłożeniem w czasie czynszu lub rozłożeniem należności na raty przedsiębiorcy mogą się ubiegać o odroczenie zadłużenia i spłacenie go w ratach. Przypadki rozpatrywane są indywidualnie, a powyższe rozporządzenie zostało rozszerzone również na organizacje pożytku publicznego. Propozycję pomocy przedsiębiorcom ogłosiło też Warszawskie Metro: wynajmujący punkty handlowe na terenie Metra mogą ubiegać się o zawieszenie płatności za najem na okres 3 miesięcy.

•  Łódź: na ziemi obiecanej również wprowadzono pakiet pomocowy dla przedsiębiorców. W Łodzi przewidziano ulgi podatkowe dla podatników prowadzących działalność gospodarczą w zakresie podatku od nieruchomości,  środków transportowych i opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Ulgi obejmują też stawki czynszów za najem powierzchni użytkowej w łódzkich placówkach edukacyjnych i opiekuńczo-wychowawczych oraz dla użytkowników lokali z zasobu komunalnego (do 1 zł netto). Ulgi i umorzenia opłat za dzierżawę miejskich gruntów mogą objąć całość lub część należności w okresie dwóch miesięcy. Miasto wspiera przedsiębiorców poprzez informacje o firmach sprzedających vouchery na zakupy towarów i usług, informowanie o lokalach gastronomicznych sprzedających jedzenie na wynos lub z dowozem, pomaga w wystąpieniu o mikropożyczki z Funduszu Pracy i aktywnie wspiera akcję Ogólnopolskiej Sieci „Ośrodki Mediacji Radców Prawnych” pod nazwą „Mediuj, nie pozywaj!”. Inicjatywa skierowana jest do mikro – i małych przedsiębiorców.

• Gdynia: przedsiębiorcy, których dotknęło zamknięcie interesu wskutek kwarantanny mogą liczyć na zwolnienie z opłaty najmu za lokal komunalny w okresie zamknięcia. Wystarczy złożyć wniosek, magistrat deklaruje rozpatrzenie wszystkich pozytywnie. Do tego można ubiegać się o odroczenie należności podatkowych, a w wyjątkowo trudnych przypadkach – nawet ich umorzenie.

• Szczecin: główna metropolia Pomorza Zachodniego przygotowała pakiet Szczeciński Lokalny Solidarny, obejmujący swym wsparciem lokalne przedsiębiorstwa, instytucje kultury i artystów. Namawia on lokalnych przedstawicieli do sprzedaży voucherów na poczet przyszłych usług, a mieszkańców – na wsparcie i ich kupno. Do tego dochodzą także rozwiązania stosowane w innych samorządach: odroczenia płatności za podatki od nieruchomości, opłat za czynsz za lokale komunalne (bez odsetek za niezapłacone dotychczas kwoty i z możliwością umorzenia długu po zawieszeniu kwarantanny), ponadto udzielenie przez Szczeciński Fundusz Pożyczkowy niskooprocentowanych pożyczek mikro- i małym przedsiębiorstwom.

• Poznań: stolica Wielkopolski w ramach pakietu antykryzysowego proponuje przedsiębiorcom możliwość obniżenia o połowę czynszu za lokal komunalny na okres 3 miesięcy, do tego możliwość potrącenia 50% opłat za zużyte media z kaucji (do zwrotu w 2021 r.). Działania obejmują również dzierżawców miejskich gruntów (podobne kryteria). Dodatkowo mogą oni ubiegać się o zmniejszenie obciążenia podatkowego (nieruchomości, środki transportowe). W pakiecie mogą uczestniczyć też NGO.

• Wrocław: przygotowana przez tamtejszy magistrat oferta pomocowa jest skrojona na potrzeby najbardziej dotkniętych branż w regionie, m.in. restauracji, kawiarni, branży hotelarsko-turystycznej, ale też placówek kulturalnych, księgarń, sklepów odzieżowych i obuwniczych, branży kosmetycznej i beauty itd. Rozwiązania pomocowe oferują – jak i w innych miastach – odroczenie płatności za najem lokali komunalnych/dzierżawę działek gminnych, rozłożenie płatności na dogodne do spłacenia raty, możliwość wystąpienia o umorzenie odsetek do spłaty. Do tego przedsiębiorstwa wymienione w rozporządzeniach rządowych dotyczących zamknięcia mają zawieszone opłaty za najem powierzchni komunalnych. Miasto otworzyło również Centrum Wspierania Przedsiębiorczości; na jego stronie www dostępne są aktualizacje dotyczące m.in. składania wniosków o dofinansowanie w ramach Tarczy Finansowej Polskiego Funduszu Rozwoju, wsparcia przez Dolnośląski Ośrodek Wspierania Ekonomii Społecznej i in.

• Katowice: dla przedsiębiorstw dotkniętych ograniczeniami z powodu koronawirusa stolica Górnego Śląska przygotowała Katowicki Pakiet Przedsiębiorcy. Lokalni biznesmeni mogą być zwolnieni z czynszu za komunalne lokale użytkowe oraz uzyskać obniżkę 50% stawki za wywóz śmieci. Do tego dochodzi możliwość zwolnienia z podatku od nieruchomości. Pakiet skupia się przede wszystkim na mikroprzedsiębiorstwach (zatrudnienie do 9 osób), zaś jego głównym celem jest  utrzymanie działalności i zachowanie miejsc pracy. Tyczy się to szczególnie punktów, których obroty spadły praktycznie do zera, m.in. restauracji, fryzjerów, rzemieślników czy podmiotów z branży turystycznej. Szczegóły pakietu to zwolnienie z opłat (100% dla firm zmuszonych do zamknięcia przepisami antykryzysowymi) w czasie zamknięcia i następnie 50% zniżki w wysokości opłat za czynsz i dzierżawę lokali komunalnych, punktów na targowiskach, 50-krotna obniżka stawki za 1m2 ogródka letniego do końca 2020 r., ponadto uruchomienie Punktu Doradztwa Kryzysowego dla przedsiębiorstw, wsparcie w działaniach HR, prawa i finansów i szereg innych działań.

• Kraków: stolica Małopolski również ma plan na pomoc lokalnym biznesom. W ramach programu „Pauza” przedsiębiorcom proponuje się odsunięcie w czasie, rozłożenie na raty lub nawet umorzenie płatności za lokalne podatki, obejmujące również środki transportu. Regulacja obejmuje również zawieszenie na czas zamknięcia płatności za lokale komunalne i – miasto zarabia wszak na turystyce – ogródki piwne i restauracyjne przed lokalami. Ograniczenie ruchu samochodów w centrum i na Kazimierzu zostało czasowo zniesione, przedsiębiorcy posiadający czasowo zamknięty biznes nie muszą uiszczać opłat za wywóz śmieci (po złożeniu deklaracji).  

• Rzeszów: na Podkarpaciu trwa akcja #RatujBiznes. W jej ramach kancelarie prawne pomagają przedsiębiorcom pro bono w przygotowaniu i złożeniu wniosków o ulgi i wsparcie na czas zamknięcia biznesu. Szczegółowe informacje zawarte są w serwisie Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Lokalny biznes (przede wszystkim zamknięty rządowymi decyzjami) może liczyć na odroczenie czynszów za lokale komunalne na 6 miesięcy, zniżki w opłatach mogą wynieść nawet 80%. Obejmują one nie tylko przymuszonych do zamknięcia lokali, ale też tych, którzy zdecydowali się na to dobrowolnie.

• Lublin: tarczę antykryzysową oraz wsparcie dla lokalnych przedsiębiorców i organizacji pozarządowych przygotowały także władze Lublina. Rozwiązania pomocowe obejmują m.in. jednorazowe pożyczki dla mikroprzedsiębiorstw, dofinansowania do części wynagrodzenia i składek społecznych dla pracowników firm dotkniętych zamknięciem, dla firm jednoosobowych oraz pracujących w sektorze NGO. Ponadto w ramach Lubelskiego Pakietu Wsparcia dla Lokalnych Przedsiębiorców i Organizacji Pozarządowych dzierżawcy i najemcy nieruchomości mogą liczyć na obniżki stawek czynszowych do 90%, brak opłaty czynszowej za niemożność wykonywania działalności sezonowej (ogródki), do tego pomoc podmiotom dotkniętych zamknięciem biznesu w zakresie powinności podatkowych miejskich (odroczenie i rozłożenie na raty) oraz odłożenie w czasie lub rozłożenie na raty opłat za użytkowanie wieczyste.

• Białystok: pomoc lokalnemu biznesowi wdrożyła również stolica Podlasia. W Białymstoku jest to obniżka czynszu za wynajmowane lokale komunalne (proporcjonalnie do poniesionej straty przy otwartych punktach lub do wysokości kosztów eksploatacyjnych przy całkowitym zamknięciu na co najmniej miesiąc), przesunięcie terminów płatności czynszów oraz zwolnienie z opłat dzierżawców miejsca na targowisku.

• Olsztyn: magistrat w stolicy Warmii i Mazur prowadzi wśród mieszkańców i przedsiębiorców akcję propagandową pod nazwą „Nie pozwolę Ci się zamknąć”, a zorganizowaną przez Krajową Izbę Gospodarczą. Akcja zachęca do korzystania z lokalnych sklepów i punktów usługowych bezpośrednio lub przez firmową stronę www, na przykład poprzez zamówienie towaru/usługi na przyszłość, wpłacanie zaliczek na poczet przyszłych zakupów czy wywieszenie plakatu informacyjnego w siedzibie własnej firmy. Ponadto olsztyński urząd przedstawił lokalnym biznesmenom Olsztyński Pakiet Pomocowy. Obejmuje on ulgi w wysokościach stawek najmu i dzierżawy lokali i gruntu, ulgi w lokalnych podatkach (w tym od środków transportu) obejmujące odroczenia płatności, rozłożenie na raty długu i odsetek, nawet umorzenia oraz zawieszenie opłaty za gospodarowanie odpadami. Poszczególne wnioski rozpatrywane są indywidualnie.