Umowa o pracę – co powinieneś o niej wiedzieć?
- 17-01-2023
- Kadry i płace
Umowa o pracę jest korzystna zarówno dla pracownika, jak i dla pracodawcy. W przeciwieństwie do umowy zlecenie i umowy o dzieło, aby była ona ważna, obie strony muszą spełnić szereg warunków. Chcesz wiedzieć, jakie masz obowiązki, zatrudniając pracownika na podstawie umowy o pracę? Pracujesz i ciekawi cię, jakie uprawnienia ci przysługują? Przeczytaj nasz poradnik i zobacz, co powinieneś wiedzieć o tym rodzaju umowy.
Definicja umowy o pracę
Umowa jest to oświadczenie woli dwóch stron, które zmierza do wywołania określonych skutków prawnych. W przypadku umowy o pracę stronami są pracownik – który zobowiązuje się do świadczenia pracy określonego rodzaju, w danym miejscu i czasie, a także pracodawca – który zobowiązuje się do wypłaty określonego w umowie wynagrodzenia.
Umowa o pracę musi być zawarta w formie pisemnej. Jeśli tak się nie stanie, pracodawca jest zobowiązany do wydania pisemnego potwierdzenia warunków umowy najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika. Tak, jak w przypadku innych umów, umowa o pracę może być swobodnie kształtowana, jednak istnieje kilka elementów, które koniecznie powinny się w niej znaleźć:
rodzaj wykonywanej pracy
miejsce wykonywania pracy
wynagrodzenie
termin rozpoczęcia pracy
wymiar czasu pracy
Coraz częściej w tego rodzaju umowach zawiera się również klauzulę dotyczącą zachowania tajemnicy zawodowej i zakazu konkurencji. Oznacza to, że pracownik zobowiązuje się do zachowania tajnych informacji związanych z wykonywanymi obowiązkami, a także do nie wykonywania podobnej pracy w firmie konkurencyjnej w określonym w umowie czasie.
Zbudujemy Ci stronę, która sprzedaje. Sprawdź jak.>>
Jakie uprawnienia daje pracownikowi umowa o pracę?
Umowa o pracę daje pracownikowi szereg uprawnień, które nie przysługują mu w przypadku umowy zlecenie i umowy o dzieło. Są to:
udzielenie urlopu
wynagrodzenie za czas choroby
zaliczenie stażu pracy
zasady wypowiedzenia umowy
zasady wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (przyjęte jest, że czas pracy wynosi 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo)
Umowa o pracę nakłada jednak na pracownika określone obowiązki, takie jak podporządkowanie się poleceniom pracodawcy, osobiste wykonywanie pracy, czy wykonywanie pracy w określonym miejscu i czasie.
Jakie obowiązki ma pracodawca, który zatrudnia na umowie o pracę?
Pracodawca, który zatrudnia pracownika na podstawie umowy o pracę, ma obowiązek zgłosić ten fakt do ZUS-u w terminie 7 dni od dnia nawiązania stosunku pracy. Takie zgłoszenie obejmuje ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, a także Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Pracodawca ma również obowiązek ewidencji i rozliczania wynagrodzenia, a także odprowadzania podatku od dochodów pracownika.
Zgodnie z Kodeksem Pracy pracodawca ma również obowiązek skierować pracownika na badania lekarskie, które pozwolą stwierdzić, czy dana osoba może wykonywać określone w umowie obowiązki. Badanie przeprowadzane jest na koszt pracodawcy przed rozpoczęciem stosunku pracy. Obowiązkowe jest również szkolenie BHP.
Rodzaje umów o pracę
Umowa na czas nieokreślony – najkorzystniejsza dla pracownika, umowa o pracę na czas nieokreślony nie zawiera konkretnego czasu trwania stosunku pracy, czas wypowiedzenia umowy jest zależny od długości stosunku pracy i wynosi minimum miesiąc.
Umowa na czas określony – ten rodzaj umowy jest zawierany na z góry określony okres, pracownik ma prawo do 2-tygodniowego wypowiedzenia, jeśli umowa o pracę na czas określony jest zawierana po raz 3 z rzędu, przyjmuje się, że jest to umowa na czas nieokreślony.
Umowa na okres próbny – jest to umowa, która poprzedza zawarcie umowy o pracę, zawierana na nie więcej niż 3 miesiące, pozwala ona na sprawdzenie umiejętności pracownika na konkretnym stanowisku, czas wypowiedzenia umowy na okres próbny wynosi od 3 dni do 2 tygodni w zależności od czasu trwania stosunku pracy.
Umowa na zastępstwo – zawierana na czas nieobecności innego pracownika, rozwiązywana za 3-dniowym wypowiedzeniem.
