Jak pokonać nawyk?

Nawykami rządzą pragnienia. Jest to bardzo silny bodziec – pragnienie, które zostało spełnione, daje nam chwilowe szczęście. Nawyki, które wykształciliśmy w sobie, mogą być dobre – codzienne ćwiczenia, zdrowa dieta, lub złe – palenie papierosów, picie alkoholu. Dowiedz się, jak działa mózg palacza i sprawdź, jak można pozbyć się nawyku, który ma działanie destrukcyjne.

Jak działa mózg palacza?

W pętli nawyku mamy trzy elementy: wskazówkę, nagrodę oraz pragnienie, które kształtuje nawyk – przeczytaj o pętli nawyku. Należy pamiętać, że niektóre wskazówki i nagrody mają większą siłę oddziaływania niż inne.

W nawyku palenia papierosów sam widok paczki papierosów uruchamia w mózgu palacza wskazówkę. Jeżeli palacz nie dostanie papierosa, chęć zapalenia w nim narasta i staje się tak silna, że w końcu bez zastanowienia sięgnie po papierosa. Przyzwyczajenie będzie silniejsze i nie zostawi przestrzeni na racjonalne myślenie – pomimo tego, że papieros wiąże się z wieloma chorobami, dodatkowymi wydatkami oraz nieprzyjemnym zapachem, potrzeba zapalenia przeważy. Będzie silnie oddziaływać  na palacza – przeciwstawienie się jej jest nie lada wyzwaniem.

Najsilniejsze nawyki wykazują cechy uzależnienia. Pragnienie jest tak duże, że zmusza nasz mózg do włączenia autopilota. Nawet w obliczu zagrożenia czy poważnych konsekwencji, pierwszą potrzebą jest nasze pragnienie związane z silnym nawykiem.

Jak pozbyć się nawyku, który jest zły?

Wskazówka, nawykowe działanie i nagroda – pętla nawyku. Znamy ją. Elementem ruchomym jest nawykowe działanie. To może ulec zmianie. Złotą zasadą jest to, że na stary nawyk należy nabudować nowy. Zmiana wszystkich elementów jest niemożliwa. Zmieńmy zatem działanie, które stało się nawykiem, ale wskazówkę oraz nagrodę zostawmy te same.

Łatwiej przekonujemy się do nowego zachowania, jeżeli zostawimy coś starego i dobrze nam znanego. Zmiany muszą przebiegać w sposób przemyślany.

Zbudujemy Ci stronę, która sprzedaje. Sprawdź jak.>> 

Jak zatem zastosować tę zasadę w celu pozbycia się destrukcyjnych nałogów, jakimi niewątpliwie są na przykład palenie papierosów i picie alkoholu? Palacz nie rozstanie się z nałogiem, jeżeli nie znajdzie zwyczaju, który zaspokoi pragnienie wywołane starą wskazówką i nagrodą.

Należy zatem znaleźć działanie, które zastąpi papierosy, kiedy zostanie uruchomione pragnienie nikotyny. Przede wszystkim trzeba się zastanowić, dlaczego sięgamy po papieros? Co on nam daje? Najlepiej wypisać te rzeczy na kartce – jakie są wyzwalacze nikotynowego pragnienia?

Jest to sprawa bardzo złożona. Z nikotyną zazwyczaj łączy się odprężenie, ulga, łatwiej jest zdobyć kontakty towarzyskie, zająć ręce i nie sięgać po przekąski. Może okazać się, że fizyczne skutki będą na samym końcu tej listy. Sprawdź, jak dostrzec mechanizm, który stoi za nawykiem?

Należy wykształcić nowe sposoby, których rezultatem będzie właśnie ulga, odprężenie czy działanie, które sprawi, że nie będziemy chcieli sięgać po przekąski. Jest to indywidualna sprawa i każdy musi znaleźć swój sposób. Warto jednak wcielić w życie ten mechanizm i zastanowić się nad procesem, który wystąpił w naszym przypadku.

Rodzaj ulgi i odprężenia może dać nam rozwijanie się w jakiejś dziedzinie. Skupienie się na rozwoju może również przyczynić się do niesięgania po przekąski – swoją uwagę skierujemy gdzie indziej. Warto zatem zapisywać się na szkolenia, które mogą wykształcić w nas nowe pozytywne nawyki. Pamiętajmy jednak, że wskazówka i nagroda muszą zostać te same. To, nad czym jesteśmy w stanie zapanować to zachowanie nawykowe, które zostanie uruchomione przez te samą wskazówkę, a jego rezultatem będzie ta sama nagroda.

Źródło: Charles Duhigg „Siła nawyku”