Techniki zapamiętywania, czyli jak trenować pamięć?

Często szukasz zawieruszonych przedmiotów? Zdarzyło Ci się zapomnieć o urodzinach bliskich? Nie pamiętasz ważnych haseł? A może masz problemy z nauką i przyswajaniem nowych materiałów? Pamięć bywa zawodna i potrafi płatać figle. Istnieje jednak kilka technik zapamiętywania, które warto wykorzystać w szkole, na studiach, w pracy i w życiu codziennym. Poznaj najskuteczniejsze mnemotechniki. Sprawdź, jak wykorzystać wskazane metody w praktyce.    

Mnemotechnika, czyli sztuka zapamiętywania

Dobra pamięć zdecydowanie ułatwia codzienne funkcjonowanie. Sprawność umysłu i zdolność przyswajania dużych ilości informacji zależy przede wszystkim od indywidualnych predyspozycji. Aby rozwinąć tę przydatną kompetencję, warto skorzystać z najskuteczniejszych mnemotechnik. Samo pojęcie pochodzi od połączenia dwóch greckich słów – mneme (pamięć) oraz technikos (wykonany zgodnie ze sztuką) i odnosi się do popularnych technik zapamiętywania.

Oparte na treningu pamięci metody mnemotechniczne służą przechowywaniu i odtwarzaniu informacji, które skracają proces nauki. Oparte są na trzech kluczowych aspektach: wyobraźni, kontekście oraz skojarzeniach. Dzięki nim można nie tylko zwiększyć skuteczność i szybkość uczenia się czy zapamiętywania, ale również poprawić kreatywność czy koncentrację. Techniki są wyjątkowo przydatne podczas nauki języków obcych.

Wyróżnia się dwa rodzaje mnemotechniki:

• mnemonika złożona – oparta na metodach wykorzystujących wyobraźnię,

• mnemonika prosta – bazująca na sposobach związanych z grą słów, akronimami, rymowankami, wierszykami, pierwszymi literami czy układami skojarzeniowymi.

Obie metody znane i wykorzystywane są już od czasów starożytnych. Na znaczeniu zyskały jednak przede wszystkim w XX wieku. Co ważne, większość popularnych obecnie technik zapamiętywania angażuje obie półkule mózgu – lewą odpowiedzialną m.in. za myślenie analityczne i logiczne oraz prawą związaną z czynnościami kreatywnymi i wizualnymi. Aby ich wykorzystanie było możliwe, musimy postawić na regularne ćwiczenia.

Jakie są najskuteczniejsze techniki zapamiętywania?

Korzystając z mnemotechnik, podwyższamy swoje umiejętności potrzebne w ćwiczeniu pamięci takie jak: koncentracja uwagi, wyobraźnia, wizualizacja czy zdolność kojarzenia. Systematyczny trening oraz wykorzystywanie w życiu codziennym metod zapamiętywania poprawia funkcjonowanie pamięci naturalnej. Do najskuteczniejszych technik należą wymienione poniżej sposoby.

Zbudujemy Ci stronę. Sprawdź jak >>>

Łańcuchowa Metoda Skojarzeń

Jedna z najważniejszych metod skutecznego zapamiętywania. Pozwala nie tylko szybko, ale również efektywnie odnotować długi ciąg nazw czy przedmiotów wraz z ich cechami oraz właściwościami. Polega na tworzeniu skojarzeń pomiędzy dwoma sąsiadującymi wyrazami. Ten specyficzny łańcuch ma wymuszony charakter, przez co wymaga umiejętności swobodnego łączenia odległych sobie elementów.  

Technika zapamiętywania słówek opiera się na trzech kolejnych etapach:

1. łączenie słów w pary np. poprzez tworzenie opowiadań – im bardziej nietypowa i atrakcyjna historia, tym lepiej zapisze się w mózgu,

2. wizualizacja – mentalne obrazy uaktywniają prawą półkulę mózgu,

3. kojarzenie – połączenie wyrazów i przedmiotów koniecznych do zapamiętania.

Pałac pamięci

Jeśli chodzi o sztukę zapamiętywania, to „pałac umysłu” czy „pałac myśli” jest jedną najstarszych znanych nam technik pamięciowych. Jak sama nazwa wskazuje, opisywana metoda polega na kodowaniu informacji poprzez kojarzenie ich z pomieszczeniami i przedmiotami w wyobrażonym sobie przez nas miejscu. Najlepiej postawić w tym przypadku na dom, czy inny znany budynek.

Obecnie o pałacu pamięci mówi się przede wszystkim w kontekście ćwiczeń zapamiętywania czy też takich dziedzin jak neurobiologia oraz psychologia. Technika wykorzystywana jest również podczas Mistrzostw Świata Pamięci. Aby zastosować wskazaną metodę, należy: wybrać miejsce (jego wyobrażenie nie może sprawiać problemu), wyznaczyć trasę, przypisać przedmiotom znaczenia i regularnie ćwiczyć.  

Mapa myśli

Jeśli szukasz techniki zapamiętywania dla dzieci, to mapa myśli może się w tym przypadku doskonale sprawdzić. Jest to bowiem doskonały sposób na szybką i efektywną naukę. Zazwyczaj polega na stworzeniu grafiki na dużej kartce papieru. Centrum stanowi główne zagadnienie, od którego odchodzą kolejne – bardziej szczegółowe i ogólne.

Do zbudowania mapy warto wykorzystać różne kolory, rysunki, obrazki i inne elementy wizualne. To bardzo kreatywna metoda, która już na etapie przygotowywania pobudza naszą wyobraźnię i umysł do działania. Służy więc nie tylko nauce, ale również przydaje się w opracowywaniu koncepcji i planowaniu.

Wśród innych ćwiczeń ważnych w nauce zapamiętywania wyróżniamy:

• Główny system pamięciowy – technika wykorzystywana do zapamiętywania numerów kart, pinów czy peseli oraz dużej ilości informacji. Oparta na przypisywaniu do każdej z cyfr spółgłosek, a następnie głoskom – słów-kluczy.

• Akronimy i akrostychy – metoda przydatna przede wszystkim, gdy musimy zapamiętać ciąg pojęć. Opiera się na stworzeniu słowa lub zdania z pierwszych liter wybranych terminów.   

• Haki pamięciowe – ćwiczenie polegające na stworzeniu systemu cyfr skojarzonych z rysunkami, które je graficznie przypominają.

Wskazane powyżej sposoby zapamiętywania, to tylko kilka spośród ciekawych technik ćwiczenia pamięci. Regularny trening pozwala usprawnić funkcjonowanie mózgu, a mnemotechnika wykorzystująca skojarzenia, wyobraźnię i konteksty ułatwia również uczenie się i przyswajanie informacji. Warto więc wprowadzić ją do codziennego życia i wykorzystać jej niezwykłe atuty.  

Przeczytaj również: co jest potrzebne do efektywnego działania?