Kiedy pracownikowi przysługuje urlop okolicznościowy?

Urlop okolicznościowy jest to płatne zwolnienie od pracy z powodu wystąpienia pewnych ustalonych w prawie przesłanek. Przydaje się, gdy pracownik weźmie ślub lub rozwód, gdy urodzi mu się dziecko lub w przypadku, gdy musi on uczestniczyć w pogrzebie bliskiej osoby. Przeczytaj, komu i kiedy przysługuje urlop okolicznościowy i jakie są zasady jego udzielania.

Komu przysługuje urlop okolicznościowy?

Aby pracownik mógł skorzystać z urlopu okolicznościowego, musi wystąpić konkretna przyczyna. Może to być ślub, rozwód, narodzenie dziecka, pogrzeb lub śmierć bliskiej osoby. Dzień wolny należy się również w przypadku śmierci byłego małżonka lub teściów, bowiem zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozwód nie powoduje ustania powinowactwa. Urlop okolicznościowy przysługuje także krwiodawcom oraz osobom będącym na wypowiedzeniu umowy o pracę (urlop w celu poszukiwania nowego zatrudnienia).

Prawo do skorzystania z dnia wolnego przysługuje wyłącznie pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę – zarówno na okres próbny, określony, jak i nieokreślony. Osoby pracujące na podstawie umowy zlecenie lub umowy o dzieło nie mogą się o niego ubiegać.

Ile wynosi urlop okolicznościowy?

Wymiar urlopu okolicznościowego jest zależny od rodzaju okoliczności, na podstawie których jest on udzielany. W przypadku ślubu pracownika, urodzenia się dziecka lub śmierci małżonka, dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy pracownikowi przysługują 2 dni wolnego. 1 dzień urlopu przysługuje w razie ślubu dziecka lub zgonu i pogrzebu siostry, brata, babci, dziadka, teściowej i teścia lub innej osoby, która pozostawała na utrzymaniu pracownika lub pod jego opieką.

Wymiar urlopu w celu poszukiwania zatrudnienia jest uzależniony od okresu wypowiedzenia umowy o pracę i wynosi od 2 do 3 dni. Ponadto rodzice w ramach opieki nad dziećmi, które nie przekroczyły 14. roku życia mogą ubiegać się o dwa dni wolnego. Muszą jednak wcześniej poinformować o skorzystaniu z urlopu w zakładzie pracy.

Urlop okolicznościowy nie musi być udzielony w tym samym dniu, w którym zaszła dana przesłanka. Ważne jest jednak, aby między zwolnieniem z pracy a okolicznością wystąpił związek czasowy.

Dni urlopu okolicznościowego nie należą się za cały rok kalendarzowy, a na każdą okoliczność. Może się bowiem zdarzyć, że pracownik w tym samym roku weźmie ślub i urodzi mu się dziecko – wówczas na każdą z tych okoliczności przysługuje mu wolne od pracy. Należy jednak podkreślić, że pracownik nie musi korzystać z urlopu, jeśli nie chce. W takim przypadku pracodawca nie ma obowiązku wypłaty świadczenia rekompensującego tak, jak w przypadku urlopu wypoczynkowego.

Wykonaj darmowy audyt strony i popraw jej widoczność w wyszukiwarce. Wykonaj teraz>>

Na jakiej podstawie udziela się urlopu?

W przypadku chęci skorzystania z urlopu okolicznościowego pracownik ma obowiązek powiadomić o tym pracodawcę z wyprzedzeniem, chyba że było to wydarzenie nagłe. W takim przypadku podwładny musi poinformować przełożonego o zaistnieniu takiej okoliczności najpóźniej w drugim dniu nieobecności w pracy.

Przepisy nie wskazują dokładnie, jak powinien wyglądać wniosek o urlop okolicznościowy. W takim dokumencie pracownik ma jedynie obowiązek poinformowania przełożonego o chęci skorzystania z takiego prawa, a także podania okoliczności, które są podstawą do wykorzystania urlopu.

Przy składaniu wniosku pracownik powinien podać numer odpisu aktu urodzenia lub zaświadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu (w przypadku narodzenia dziecka), numer odpisu skróconego aktu małżeństwa (w przypadku ślubu) lub numer odpisu skróconego aktu zgonu (w przypadku pogrzebu). Ze względu na fakt, że powyższe dokumenty zawierają szerszy zakres danych osobowych niż ten, który pracodawca może zażądać od pracownika, pracodawca nie musi wymagać, aby podwładny poparł wniosek stosownym dokumentem.

Warto pamiętać, że jeśli pracownik zdecyduje się na wzięcie urlopu okolicznościowego, to tak, jak w przypadku urlopu wypoczynkowego, za ten czas przysługuje mu wynagrodzenie proporcjonalne do liczby godzin, które przepracowałby w danym dniu.